Rotterdam - 24 mei 2007

Welke problemen spelen er in de deelgemeente Feijenoord?

We hebben te maken met twee of drie structurele problemen. Die zijn samen te vatten onder de noemer armoede. Een aantal dingen zijn de oorzaak daarvan en een aantal zijn weer het gevolg daarvan. De oorzaak ligt deels aan de infrastructuur. Deze wijken zijn grotendeels in de negentiende eeuw gebouwd om goedkoop havenarbeiders te huisvesten. De ontsluiting is meer op de haven gericht dan op de woongebieden. Soms zijn de wijken zo gebouwd dat je met een handvol politieagenten de wijk kan afsluiten. Dat veroorzaakt gettovorming. Er is natuurlijk achterliggende jaren wel wat veranderd. Maar de basisstructuur zit nog steeds zo in elkaar. Een ander probleem is het sterk verouderde rioolsysteem. Bij veel regenoverlast verdwijnt via de overstort nog steeds huishoudelijk afvalwater de singels. Dat betekend in feite dat er dan hier open riolen zijn. Dan heb je dode vissen en stank.

Dat klinkt Middeleeuws...

Dat is niet Middeleeuws maar onze realiteit. Een ander probleem is de éénzijdige bevolkingsopbouw. Die kan je grofweg in drie groepen verdelen. Je hebt de gelukzoekers, de gastarbeiders. Je heb mensen die hier komen wonen omdat ze (tijdelijk) arm zijn. Bijvoorbeeld doordat ze niet meer kunnen participeren op de arbeidsmarkt of omdat ze alcoholist zijn. Ook starters horen bij die groep. De derde groep zijn de nakomelingen van de oorspronkelijke bewoners die destijds uit Brabant, Zeeland en andere delen van Nederland naar de stad kwamen om in de havens te werken. De eerste groep is het grootst. Er zijn weinig mensen die hier komen wonen omdat hier zulke goede voorzieningen zijn. Dat is een slang die zichzelf in de staart bijt, een vicieuze cirkel. Dus we moeten investeren in goede winkels, goede scholen, goede buitenruimte... kortom het dagelijkse werk hier. Het Pact op Zuid is hierin een heel belangrijke speler. Een andere manier is het investeren in sociale relaties met behulp van sociale programma's als 'Mensen maken de stad', waarin mensen samen afspraken maken over hun leefomgeving. Je hebt 'Opzoomer Mee', waarin mensen samen de straat schoonmaken. En je hebt buurtfeesten georganiseerd door bewonersorganisaties. Daarvoor geven wij subsidies. We praten ook veel met moskeeën, zelforganisaties en andere vrijwilligersorganisaties.

De multifunctionele accommodaties (MFA's) spelen dus een belangrijke rol?

Die zijn enorm belangrijk. Ik kijk daar met twee verschillende soorten ogen naar: als portefeuillehouder cultuur en als portefeuillehouder integratie. Het is een plek van samenkomst met een belangrijke maatschappelijke functie.

Maar die zit op de Kop van Zuid...

Dat is wel in de deelgemeente. Maar de kinderen uit Hillesluis en de Afrikaanderwijk gaan daar inderdaad niet zo makkelijk heen. Wat wel een samenbindende kracht is is de hip-hop. Iedereen houdt van hip-hop. Ikzelf niet, maar de jeugd hier wel, ongeacht afkomst.

Wat verwacht je van de resultaten van de masterclass. Moeten dat vooral eye-catchers zijn of kijk je vooral naar de functie?

Ik geloof heel erg in de wederzijdse beïnvloeding van gebouwen en mensen. Ik gun de mensen in de deelgemeenten iets waarvan ze zeggen: wauw...

Maar het moet wel hufterproof zijn. Een glazen gebouw is niet zo'n goed idee. Maar je zou bijvoorbeeld een gebouw heel mooi kunnen decoreren door een graffiti kunstenaar als Lastplak. Een blinde muur kan niet. En hoekjes waar junks gaan zitten kan ook niet. Tegelijkertijd moet het betaalbaar en functioneel zijn. Dat zijn dus zware eisen. Ik hoop dat een MFA recht doet aan alle facetten. Het gaat dus niet alleen om de straling maar ook de aansluiting op de multi-culturele achtergrond. Het moet een huis van samenkomst worden, zoals een kathedraal oorspronkelijk bedoeld was. Een plek voor zowel verdieping, voor zakelijke en voor culturele activiteiten.

Een overdekt marktplein...

Ja. Als daar verdiend kan worden dan komen mensen er graag. Rotterdam-Zuid moet ook een open uitstraling krijgen. Het is nu erg op zichzelf gericht. We zoeken een grootstedelijke culturele identiteit. We hebben nu Hotel New York en Ahoy. Maar dat zien veel mensen niet als Rotterdam Zuid.

Hoe zou je de identiteit van Feijenoord in één zin kunnen samenvatten?

Kansrijk en krachtig. De naam van ons bestuursakkoord.

Dat is een wens...

Nee dat is het echt. Er gebeurd hier ontzettend veel. Je hebt hier mensen die zeggen 'zo arm als mijn ouders wordt ik nooit'. Er is een enorme ambitie en een enorme werklust. Maar de tragiek is dat de mensen met wie het beter gaat snel naar elders verhuizen. De economie moet dus geleidelijk groeien en de voorzieningen moeten aanwezig zijn.